17 april 2019

Nog steeds actueel - van trui tot dekzwabber

Al in 2013 kwam het eerste boek van Stella Ruhe uit over Visserstruien. Het werd een internationale hype! In de daarop volgende jaren volgde Deel 2 met natuurlijk meer vissersplaatsen, info én truien. Aansluitend kwam een boek met kindertruien uit. 

Vandaag in de Volkskrant een artikel over de visserstruien.




De nagebreide truien, in totaal 160, voor de foto's in het boek en de daarna georganiseerde tentoonstellingen zijn door 40 personen gebreid. Tentoonstellingen waren in Nederland (o.a. Harderwijk) Alaska, Engeland, Schotland en Denemarken). Nu zijn ze te zien in Amsterdam in het Klederdrachtmuseum.

In het onderzoek is de oudste trui op foto bekend uit 1867. Veel truien zijn er niet meer. Ze werden gedragen tot ze helemaal 'op' waren. Hooguit was er nog een dienst als doek of  dekzwabber. 


Paesens-Moddergat uit het noorden van Friesland.
Het koordje aan de halsboord waarmee de trui dichtgeknoopt kon worden was een typisch kenmerk van de nederlandse visserstrui. Aan het koordje zaten kwastjes of pompons. Foto; Museum 't Fiskershuske Paesens-Moddergat

Er is nauw verwantschap met de britse Gansey's. De vissers ontmoetten elkaar op de Shetlandeilanden waar de haringvangst begon. In de 'thuishaven' breiden de vrouwen de truien van sajet (wol van de Texelaar) met patronen die binnen de vissersdorpen 
of -steden (Harderwijk is al sinds 1252 aangeduid als Hanzestad) van mond tot mond werden doorgegeven.

De patronen zitten vol symboliek. Zo zijn er de scheepskabels, vlaggen, ankers, golven en, natuurlijk, het goddelijk oog. 
De truien werden dag en nacht gedragen. Door weer, wind en andere invloeden werden ze door de tijd heen steeds waterdichter en roken al lang niet meer naar frisse zeelucht.

Hindeloopende - Trui van Hindelooper Reddingsbrigade die doorgaans uit vissers bestond, rond 1910.
Mannen dragen verschillende truien.
Foto: Collectie Museum 't  Fiskerhuske Paesens-Moddergat. Fiskerhuske 

Van de nagebreide truien zijn er nu 49 te zien in het Klederdrachtmuseum in Amsterdam. Er zijn truien uit o.a. Hindeloopen, Volendam, Urk en Spakenburg.
Nog te zien tot 1 oktober aan de Herengracht 427. 

Het artikel in de Volkskrant is van Cecile Narinx

Geen opmerkingen:

Een reactie posten